PWS - Ledemaatregeneratie bij axolotls
-
Goedendag,
Ik zit op het moment in VWO 5 en moet dus langzaamaan een start gaan maken aan het profielwerkstuk. Na een langere tijd gezocht te hebben kwam ik uiteindelijk uit op “Regeneratie van ledematen bij axolotls en de toepasbaarheid op de mens” als onderwerp. Nu heb ik wel een aantal dingen waar ik bij de opstart van het PWS nog op vastloop:
-
Hoe kan ik hier het beste een onderzoeksvraag bij formuleren? Ik zou eventueel “In hoeverre is ledemaatregeneratie bij axolotls toepasbaar op de mens?” kunnen nemen, maar ben bang dat dit misschien niet gericht genoeg is. Heeft u suggesties?
-
Er wordt voor het PWS gevraagd om een onderzoekopzet en uitvoering hiervan. Het kan, gezien de complexiteit van de verschillende betrokken processen en strikte regels rond dierproeven etc. misschien moeilijk zijn om een onderzoek bij het onderwerp te bedenken. Heeft u misschien suggesties voor een onderzoek dat wel degelijk uitvoerbaar is? Zijn er eventueel bepaalde organisaties met wie ik contact op kan nemen die meer van het onderwerp af weten en mij verder kunnen helpen?
Ik hoop dat mijn vragen op deze manier duidelijk zijn. Mocht u nog verdere tips of voorstellen hebben, zijn deze ook zeker welkom. Alvast bedankt.
Met vriendelijke groet,
Danique -
-
Hoi Danique,
Wat een interessant onderwerp zeg! Dat hoor je niet vaak.
Voor je onderzoeksvraag raad ik altijd aan om hem zo veel mogelijk af te bakenen. Dus de vraag die je stelde vind ik niet eens zo heel slecht. Je zou wel kunnen kijken naar het mechanisme waarmee axolotls dat doen en dan dus kijken of zoiets bij de mens ook mogelijk zou zijn. Als je daar overeenkomsten in kan vinden zou dat namelijk wel interessant zijn voor de geneeskunde wereld. Snap je wat ik daarmee bedoel?
De proef is wel redelijk lastig ja. Ik zal er nog even voor je over nadenken, maar dat is misschien makkelijker te bedenken als je je onderzoeksvraag beter weet. Je zou namelijk wel kunnen kijken welke processen er plaatsvinden bij axolotls en dan kijken of je een zelfde soort proces in een biologie proefje kunnen doen. Dus met bepaalde geleiding van zenuwen of regeneratie van andere onderdelen van zijn ledematen.
Ik hoop je zo wat vooruit geholpen te hebben en hoor het graag als je nog vragen hebt!
Groetjes,
Bjorn -
Beste Bjorn,
Hartelijk dank voor je reactie! Het is inmiddels al best een tijdje geleden dat ik het eerste bericht gestuurd heb, maar ik ben helaas nog niet heel veel verder gekomen met het PWS/nog niet de tijd gehad om er verder aan te werken (deels door persoonlijke omstandigheden). Ik blijf steeds vasthangen bij het daadwerkelijk definitief beslissen over een hoofdvraag. De opties waarover ik twijfel en mijn overwegingen daarbij luiden als volgt:
-
“In hoeverre is ledemaatregeneratie bij axolotls toepasbaar op de mens?”:
Dit was de hoofdvraag die ik in eerste instantie had. Mocht ik deze richting op willen gaan, dan zal het gefocust zijn op de vroegere stadia van regeneratie en blastema-formatie, omdat het proces hier het meest van menselijke heling lijkt te verschillen. Wel ben ik bang dat het misschien te breed is en dat er te veel processen meespelen om een goed onderzoek te kunnen opstarten. Ik ben namelijk al enigszins ‘verdronken’ in de beschikbare informatie. -
“Hoe kan regeneratie bij de axolotl bijdragen aan littekenvrije wondheling bij de mens?”:
Een poging om de breedte van het onderwerp iets in te perken leidde tot deze mogelijke hoofdvraag. Mocht ik eventueel voor deze richting kiezen, dan leek een zogenaamde ‘scratch-wound assay’ (waarbij o.a. herstelsnelheid van (huid)cellen bij het wegschrapen van een cellaag van de mens en de axolotl vergeleken zou kunnen worden onder verschillende omstandigheden) mogelijk als experiment. Wel weet ik niet of ik er goed aan zou doen om deze kant op te gaan, of er voldoende informatie beschikbaar zou zijn etc.
Daarnaast is het natuurlijk het verplichte onderdeel van een eigen onderzoek/experiment. Inmiddels heb ik contact opgenomen met Naturalis om in contact te komen met experts die kennis hebben van het onderwerp en om naar de mogelijkheden omtrent een onderzoek te vragen, maar weet u misschien nog andere instanties die ik zou kunnen bereiken voor extra ondersteuning en dergelijke? Organisaties met meer kennis van het onderwerp?
Misschien verschillen deze vragen niet erg veel van mijn eerdere bericht en kunt u hier niet veel mee, maar het leek me toch handig om nog te reageren. Alvast dank, nogmaals.
Met vriendelijke groet,
Danique
-
-
Hoi Danique,
Wat vervelend dat je er even niet aan hebt kunnen zitten! Goed dat je er nu weer mee begint.
Het is lastig om te kiezen tussen deze twee. Het zijn allebei tenminste wel lastige onderwerpen, dus je zal jezelf er wel mee uitdagen. Dat is natuurlijk niet erg, maar dat je je daar wel van bewust bent!
Persoonlijk zou ik meer neigen om bij je originele hoofdvraag te blijven, maar deze toe te spitsen. Ik heb het idee dat je hier al wel veel van weet. Wel zou ik je dan dus aanraden om het specifiek over dat vroegere stadia van regeneratie hebben. Dan kan je namelijk een wat specifiekere wetenschappelijke achtergrond schrijven. Ik zou nog wel even nadenken of je dit wil betrekken op de toepasbaarheid van de mens. Zeker als je een praktisch moet uitvoeren kan dit wel lastig worden. Ik weet namelijk niet hoe groot de kans is dat je echt met menselijke cellen mag gaan werken. Hoe kijk je daar zelf tegenaan?
Ik denk dat bij de tweede vraag het ontbreken van kennis niet een probleem moet zijn. Wel zal je hier weer tegen het probleem aanlopen dat een proef uitvoeren lastig zal worden. Ik zie dat namelijk nog niet helemaal voor me.
Ik heb zelf ook even online gekeken, maar ik kwam niet heel erg veel verder dan de experts van Naturalis. Je zou nog wel kunnen vragen of zij je door kunnen verwijzen naar een andere expert.
Sorry dat ik je nu niet zo direct verder kan helpen. Dit is een vrij specifiek onderwerp waar ik ook niet alle kennis over paraat heb.
Ik hoop je wel iets verder te helpen en hoor graag van je!
Groetjes,
Bjorn