Techniek achter Lichtshows
-
Hallo TU Delft,
Ik doe mijn profielwerkstuk over de Techniek achter lichtshows. Hierbij moet ik ook het onderdeel Blacklight behandelen. Kunnen jullie mij vertellen hoe en uit welke materialen deze blacklights zijn opgebouwd? En hoe kan het dat er verschillende materialen oplichten? Er zijn namelijk blacklights om geldbiljetten te controlleren maar ook blacklights in clubs, wat is het verschil hiertussen?
Alvast bedankt,
Kirsten Pander -
Beste Kirsten,
Wat een origineel onderwerp! Kijk vooral zelf nog even goed rond op internet, bijvoorbeeld wikipedia heeft een aantal goede artikelen over dit onderwerp. Ik zal een kleine inleiding geven.
Een blacklight is eigenlijk niet meer dan een populair woord voor een UV-lamp, oftewel een lamp die UV-licht geeft. Licht bestaat uit kleine deeltje die fotonen heten en in een golf bewegen. Bij UV licht is er sprake van fotonen met een kleine golflengte en dus veel energie (zie hier voor meer info). Komen deze fotonen met veel energie op een ander materiaal, dan kunnen ze deze energie afgeven aan elektronen in het materiaal. Deze energie wordt vervolgens deels omgezet in warmte en deels om weer een nieuw foton uit te zenden. Dit foton heeft dus minder energie dan het UV foton en dus een langere golflengte en geeft zichtbaar licht. Hoeveel energie wordt gebruikt voor warmte en hoeveel voor het weer uitgezonden foton is afhankelijk van het materiaal. Verschillende materialen geven dus verschillende golflengtes en dus kleuren als er UV licht op komt.
Hoe dit bij blacklight werkt is eigenlijk heel vergelijkbaar met hoe een normale TL-buis of spaarlamp werkt. Zie hieronder voor een stukje van wikipedia over de werking van een TL-buis
[quote="Wikipedia"]Een buis is aan de binnenzijde bedekt met een fluorescerende stof en gevuld met een van de edelgassen argon of krypton (of een mengsel hiervan) en kwikdamp onder lage druk. Tussen twee elektroden aan weerszijden van de buis vindt een gasontlading plaats, waardoor de kwikdamp ultraviolet licht gaat uitzenden. In de fluorescerende laag wordt de ultraviolette straling omgezet in zichtbaar licht.[/quote]
Een blacklight is dus eigenlijk een gewone TL-buis waarbij het ultraviolet van de kwikdamp niet wordt omgezet in zichtbaar licht, maar zonder de fluorescerende laag dus direct het UV uitzendt.
Bij bankbiljetten zit dat fluorescerende materiaal in plaats van aan de binnenkant van de TL-buis op het bankbiljet, waardoor deze het UV-licht omzet in zichtbaar licht en dus licht gaat geven. De blacklight zelf is gewoon een normale UV-lamp net als in clubs. Voor meer info: Fluorescentie en UV-licht.
Als je nog vragen hebt, hoor ik het graag!
Succes en groetjes,
Michiel